به نام خدا

پارس پردازش

پايگاه ميوه و سبزي ايران

انار و ايران

ايران زادگاه انار بوده و از نظر تنوع ، كيفيت ، سطح زير كشت ، توليد و صادرات انار مقام اول دنيا را داراست . كشت و پرورش انار از زمانهاي باستان در ايران متداول بوده است ، ميوه انار در نزد مسلمانان جنبه تقدس داشته و در قرآن كريم در سوره انعام آيه 99، 142 از اهميت انار و عظمت آن سخن به ميان آمده است . در كتاب بزرگ بحارالانوار ، جلد شصت و ششم مرحوم مجلسي رواياتي از رسول اكرم (ص) و ائمه معصومين در اهميت و ارزش غذايي انار نقل شده است .

عن ابي عبداله (ع) :

« چند درخت و چند ميوه از ميوه هاي بهشت است ،انار، سيب،‌گلابي انگور، خرما »

 

انار در استان فارس

شرايط آب و هوايي استان فارس مناسب كشت و پرورش محصول انار مي باشد . استان فارس از نظر ميزان توليد و صطح زير كشت محصول انارمقام اول را در بين استانهاي كشور داراست . براساس آمار سال 1381 سطح زير كشت انار استان فارس حدود 12421 هكتار و ميزان توليد محصول 153000 تن مي اشد .

شهرستانهايي كه بيشترين سطح زير كشت و توليد اين محصول دارندعبارتند از ني ريز ، شيراز ، ارسنجان ، كازرون ، استهبان ، جهرم ، مرودشت ، فيروزآباد ، ممسني .

گونه هاي معروف انار استان ، شامل رباب، فاروق ، بريت ، ميخوش ، اتابكي و شيرين شهسوار كدر و ترش سبز ، ارقام صادراتي ميوه انار استان از لحاظ بازار پسندي ، طعم و مزه جزء بهترين ها است بطوريكه ارقام دانه قرمز رباب با طعم ملس ، درحال حاضر مورد توجه بسياري از كشورها بخصوص كشورهاي آسياي ميانه است.بنابراين انار از لحاظ ارزش اقتصادي، نيازهاي غذايي و امكان صادرات آن به ساير كشورها ميتواند در اقتصاد نقش بسزايي داشته و استعداد بالقوة انار در زمينه تهيه انواع فرآورده هاي غذايي و صنعتي ، سرآمد ساير محصولات باغباني مي باشد.

كرم گلوگاه انار:

كرم گلو گاه انار مهم ترين آفت انار در استان فارس و ساير مناطق كشور محسوب ميگردد. خسارت اين آفت همه ساله قابل توجه بوده و در مواردي ميزان آن از 30 درصد محصول نيز تجاوز مي نمايد. كرم گلو گاه انار كه لاروگونه اي شب پره مي باشد زمستان را بصورت لارو در انارهاي باقيمانده روي درخت و ريخته زير درخت سپري مي نمايد . بررسي هاي جديد محل هاي ديگرمانند داخل برخي از ساير ميوه ها مانند انجير و نير زير پوستك هاي درختان را نيز بعنوان محل هاي زمستان گذراني لاروهاي اين آفت به اثبات رسانده است .

در اواسط بهار و همزمان با رشد نسبي ميوه هاي انار حشرات كامل آفت ظاهر شده و تخم هاي خود را بصورت انفرادي و يا چند عدد درون تاج و داخل پرچم ها قرار مي دهد . لاروها پس از خروج از تخم از قسمت تاج ميوه وارد ميوه شده و به تغذيه از بخش هاي مختلف درون ميوه مي پردازند . پس از مدتي با ايجاد تغيير رنگ و لهيدگي در قسمتي از ميوه به سادگي مي توان ميوه هاي آلوده را ازميوه هاي آلوده را ازميوه هاي سالم تشخيص داد. سوراخ ايجاد شده در تاج ميوه راه ورود قارچ هاي ساپروفيت را فراهم آورده و معمولا“ ميوه هاي آلوده حاوي توده هاي سياهرنگ قارچ ها مي باشند.لارو تمام دوره رشدي خود را درون ميوه سپري نموده و در پايان محددا“ به محل تاج ميوه مراجعت نموده و درآن جا به شفيره و در نهايت حشره كامل تبديل شده و بدين ترتيب نسل بعدي آفت آغاز مي گردد.

اين آفت در شرايط آب و هوايي استان فارس نظير شهرستانهاي شيراز – ارسنجان و ني ريز در سال 4 نسل داشته و بيشترين خسارت آن به نسل هاي دوم و سوم آفت مربوط مي گردد.

 

مبارزه با كرم گلوگاه انار:

از آنجائي كه اين آفت تخم هاي درون تاج ميوه هاي انار ، بين پرچم ها قرارداده و لاروها از همان محل مستقيما“ وارد ميوه شده و تمام دوره لاروي خود را داخل ميوه سپري مي نمايند از گزند سموم مصون بوده و لذا در حال حاضر هرگونه عمليات سماشي برعليه آن ها فاقدنتيجه خواهد بود .

بهترين روش مبارزه با اين آفت روش مكانيكي يعني جمع اوري و معدوم نمودن انارهاي آلوده حاوي لارو مي باشد . در اين روش مبارزه زمان جمع آوري انارهاي آلوده اهميت بسيار زيادي دارد . از آنجائيكه آفت علاوه بر ميوه هاي آلوده محل هاي زمستان گذراني ديگري نيز دارد لذا جمع آوري ميوه هاي آلوده در فصل زمستان در كاهش جمعيت و خسارت آفت تاثير كمتري دارد . لذا توصيه مي گردد عمل جمع آوري ميوه هاي آلوده ازمرداد ماه و همزمان با پديدارشدن اولين ميوه هاي آلوده شروع شده و تا فصل برداشت ادامه يابد.

از آنجائي كه با جمع اوري ميوه هاي آلوده در مرداد ماه و معدوم نمودن آن ها جمعيت نسل دوم آفت صدمه قابل توجهي را دريافت مي نمايد جمعيت نسل هاي بعدي آفت در همان سال نيز كاهش يافته و درنهايت خسارت آفت تقليل مي يابد .

بنابراين توصيه مي گردد باغداران عمليات جمع آوري و معدوم نمودن انارهاي آلوده را از مرداد ماه آغاز نموده و اين عمل را به طور مداوم و در دوره هاي زماني مختلف تا زمان برداشت محصول دنبال نمايند. بديهي است بدين ترتيب درزمستان نيز ميوه اي روي درخت باقي نخواهد ماند و در نتيجه در كاهش جمعيت آفت در سال بعد نيز موثر خواهد بود .

روش ديگري كه در برخي از استانهاي كشور و بصورت تلفيق با جمع آوري ميوه هاي آلوده انجام مي گيرد استفاده از زنبور پارازيتوئيدتخم اين آفت ( تريكو گراما) مي باشد . نتايج بدست آمده در استان يزد نشان داده كه استفاده از اين حشره مفيد در چند مرحله و در كنار آن جمع آوري ميوه هاي آلوده درفصل تابستان خسارت آفت را به ميزان قابل قبولي كاهش داده است. گزارش هايي نيز مبني بر مقاومت برخي از ارقام انار نسبت به اين آفت وجود دارد.